Dodano obiekt do kolekcji Dodano obiekt do kolekcji
Wróć Wróć

Wisior - medalion żałobny

autorstwo nieznane

po 1866

Na wystawie Gabinet Galanterii Patriotycznej

Przykład wyrobu charakterystycznego dla okresu tzw. żałoby narodowej. 25 lutego 1861 roku w rocznicę bitwy pod Grochowem odbyła się w Warszawie manifestacja zakończona aresztowaniem uczestników. W dwa dni później odbył się protest zorganizowany przez studentów warszawskich uczelni pod hasłami uwolnienia aresztowanych, przeprowadzenia reform społecznych oraz zagwarantowania praw obywatelskich. Na Krakowskim Przedmieściu do uczestników manifestacji wojsko rosyjskie otworzyło ogień. Od kul żołnierzy zginęło pięciu uczestników protestu. 2 marca pogrzeb Pięciu Poległych przekształcił się w kolejną manifestację, zaś ich śmierć na długie dziesiątki lat pozostała symbolem carskiego terroru wymierzonego w polskie aspiracje narodowe. 8 kwietnia na Placu Zamkowym doszło do kolejnej masakry bezbronnych demonstrantów, podczas której zginęło około 100 osób. Społeczeństwo Warszawy zaś przez lata kultywowało pamięć o ofiarach nosząc czarną, żałobną garderobę i biżuterię zdobioną symbolami cierpienia, niewoli, zawierzenia Bogu i woli wytrwania, jak korony cierniowe, palmy, kajdany, krzyże, serca i kotwice, zaś daty masakr warszawskich i pięć krzyży symbolizujących Pięciu Poległych były umieszczane na żałobnych obrączkach i krzyżykach noszonych na piersi.

Moda na biżuterię żałobną wywodziła się z tradycji barokowej, a na szeroką skalę upowszechniła się w Anglii za sprawą obyczajów panujących na dworze królowej Wiktorii. Duża popularność medalionów wynikała z faktu, że można im było nadać charakter osobistej pamiątki poprzez umieszczenie wewnątrz na przykład miniatury, fotografii, kosmyka włosów. W okresie zaborów na ziemiach polskich tego typu kommemoratywna biżuteria często, oprócz prywatnych sentymentalnych konotacji, nabierała dodatkowego znaczenia – była manifestacją patriotycznych uczuć. W w wielu przypadkach w medalionach przechowywano pamiątki po ofiarach walk powstańczych lub represji.

Jolanta Niklewska, Elżbieta Piwocka

Jo

Agnieszka Dąbrowska, Jolanta Niklewska

  • Tytuł: Wisior - medalion żałobny
  • Autor: autorstwo nieznane
  • Wytwórnia: wytwórnia nieznana
  • Czas powstania: po 1866
  • Miejsce powstania: Austro - Węgry ?
  • Technika: emalia, giloszowanie
  • Materiał: złoto, szkło
  • Wymiary: wys. - cm (z uszkiem 4,2; z ogniwkiem 4,9 cm), szer. 3 cm, gł. 0,7 cm
  • Sygnatury:
  • Typ obiektu: medalion, zawieszka
  • Numer inwentarza: MHW 26109

Zespół Muzeum sukcesywnie opracowuje zbiory i stopniowo uzupełnia informacje o obiektach. Jeżeli jednak posiadasz dodatkową wiedzę na temat tego obiektu, prosimy, skontaktuj się z nami, pisząc na adres e-mailowy kolekcje@muzeumwarszawy.pl.

Bibliografia

Zespół Muzeum sukcesywnie opracowuje zbiory i stopniowo uzupełnia informacje o obiektach. Jeżeli jednak posiadasz dodatkową wiedzę na temat tego obiektu, prosimy, skontaktuj się z nami, pisząc na adres e-mailowy kolekcje@muzeumwarszawy.pl.