Dodano obiekt do kolekcji Dodano obiekt do kolekcji
Wróć Wróć
Przypnij na Pintereście Udostępnij na Facebooku Dodaj do mojej kolekcji Pobierz pdf

Plan dzielnic centralnych miasta stołecznego Warszawy, ok. 1:21 000

Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych (PPWK)

1955

Na wystawie Gabinet Planów i Map Warszawy

Plan jest wyrazistym przykładem opracowania wydanego pod presją cenzury – wyróżnia go celowe zafałszowanie obrazu miasta w imię wyimaginowanej dbałości o bezpieczeństwo państwa. Jest przykładem obsesyjnego i wykraczającego poza granice absurdu ukrywania tego, co jest oczywiste w miejskiej przestrzeni. Wprowadzono na nim zniekształcenia geometryczne, deformując kształty przestrzeni oraz zniekształcenia tematyczne, choćby ukrywając obiekty istniejące. Już sama skala planu jest niejednoznaczna. Jeden centymetr na mapie odpowiada – zależnie od miejsca – długości od 180 do ponad 220 metrów w terenie, a ulice często odchylone od swych prawdziwych przebiegów. Na planie znajdują się nazwy dworców, lecz nie towarzyszą im sygnatury wskazujące na położenie. Warszawę pozbawiono linii oraz obu mostów kolejowych. Brak torów został skrzętnie zamaskowany przez pokazanie w ich miejscu sieci wymyślonych, nieistniejących ulic.

Plan wydało w 1955 roku Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych (PPWK) – w dobie PRL niemal monopolista na polskim rynku map, planów i atlasów. Okazją był Międzynarodowy Festiwal Młodzieży i Studentów, a ważką przyczyną wydania brak aktualnego planu pokazującego wizytówki miasta, takie jak choćby Trasa W-Z, Stadion Zlotowy (czyli Stadion Dziesięciolecia Manifestu Lipcowego), Pałac Kultury i Nauki oraz Cmentarz Mauzoleum Żołnierzy Radzieckich. Plan miał ułatwić poruszanie się po mieście blisko 200 tysiącom zagranicznych i polskich gości festiwalu.

Autor opisu: Paweł Weszpiński

Zespół Muzeum sukcesywnie opracowuje zbiory i stopniowo uzupełnia informacje o obiektach. Jeżeli jednak posiadasz dodatkową wiedzę na temat tego obiektu, prosimy, skontaktuj się z nami, pisząc na adres e-mailowy kolekcje@muzeumwarszawy.pl.

Tagi:

plany Warszawy

Sygnatury, napisy, inskrypcje

  • sygn. na awersie na dolnym marginesie na środku drukiem: PAŃSTWOWE PRZEDSIĘBIORSTWO WYDAWNICTW KARTOGRAFICZNYCH | WARSZAWA 1955 oraz graficzne logo PPWK; z prawej strony drukowany napis: Opracowanie i druk PPWK – Warszawa, Solec 18 Druk. im. Rewolucji Październikowej – Zam. 1015 CW-23171 – 100 000 – 61 x 86 offsetowy III kl. 100 g

Bibliografia

  • Weszpiński Paweł E., Skalimowski Andrzej, Plan Warszawy 1955 Państwowego Przedsiębiorstwa Wydawnictw Kartograficznych, Muzeum Warszawy, Warszawa 2018; Konopska Beata, Wpływ aparatu władzy w latach 1944-1989 na polskie publikacje kartograficzne do użytku powszechnego, Instytut Geodezji i Kartografii, Warszawa 2012

Zespół Muzeum sukcesywnie opracowuje zbiory i stopniowo uzupełnia informacje o obiektach. Jeżeli jednak posiadasz dodatkową wiedzę na temat tego obiektu, prosimy, skontaktuj się z nami, pisząc na adres e-mailowy kolekcje@muzeumwarszawy.pl.

zobacz więcej obiektów:

Plan de la ville de Varsovie... (Plan miasta Warszawy...], tzw. mały plan Tirregaille'a, skala ok. 6750 Plan de la ville de Varsovie... (Plan miasta Warszawy...], tzw. mały plan Tirregaille'a, skala ok. 6750
[Plan miasta Warszawy], ok. 1:12 000 [Plan miasta Warszawy], ok. 1:12 000
Varsovie [Warszawa], ok. 1:4000 Varsovie [Warszawa], ok. 1:4000
[Niwelacyjny plan miasta Warszawy], 1:10 000 [Niwelacyjny plan miasta Warszawy], 1:10 000
Varsovia. Warschau [Warszawa], ok. 1:4000 Varsovia. Warschau [Warszawa], ok. 1:4000
Plan dzielnic centralnych miasta stołecznego Warszawy, ok. 1:21 000 Plan dzielnic centralnych miasta stołecznego Warszawy, ok. 1:21 000