Spluwaczka kieszonkowa ('Taschenflasche für Hustende')

po 1904

Spluwaczka to naczynie do usuwania nadmiaru płynu z ust, niekiedy wypełnione piaskiem lub środkiem dezynfekcyjnym. W przeszłości określano je również innymi słowami – kaszelniczka, kaszlarka, spluwka lub plwaczka.

Pojemniki te były powszechne w XIX i na początku XX wieku. Miały rozmaite kształty i rozmiary, znajdowały się w wielu domach prywatnych i miejscach publicznych, np. sądach. Osoby cierpiące na choroby płuc oraz tzw. suchotnicy (osoby chore na gruźlicę płuc) nosili przy sobie poręczne spluwaczki kieszonkowe. Dzięki temu mogli pozbyć się plwocin w sposób dyskretny, jednocześnie ograniczając ryzyko zarażenia osób postronnych.

Prezentowana w Muzeum Farmacji spluwaczka kieszonkowa to tzw. niebieski Henryk, produkowany od końca XIX wieku. Z takiego przedmiotu korzystał Joachim, kuzyn Hansa Castorpa, w Czarodziejskiej Górze Tomasza Manna:

„Większość z nas tutaj w górze nosi przy sobie ten przedmiot. […] Ma on tu nawet pewne żartobliwe przezwisko, bardzo zabawne”. Spluwaczki są w użytku do dziś. Korzystają z nich degustatorzy wina, a także pacjenci stomatologów.

Autor opisu: Marek Łuszczyk

Tytuł: Spluwaczka kieszonkowa ('Taschenflasche für Hustende')
Wytwórnia: 'Gebr. Noelle'
Czas powstania: po 1904
Miejsce powstania: Ludenscheid
Technika: wyrób fabryczny
Materiał: szkło, metal
Wymiary: całość: wys. 10,9 cm, szer. 5,4 cm, głęb. 4,3 cm
Typ obiektu: spluwaczka
Numer inwentarza: MF 3731

Zespół Muzeum sukcesywnie opracowuje zbiory i stopniowo uzupełnia informacje o obiektach. Jeżeli jednak posiadasz dodatkową wiedzę na temat tego obiektu, prosimy, skontaktuj się z nami, pisząc na adres e-mailowy kolekcje@muzeumwarszawy.pl.

Tagi:

miejska opieka zdrowotna

Sygnatury, napisy, inskrypcje

sygn. na powierzchni szklanego korpusu naczynia, powtórzone na dwóch szerszych bokach korpusu, czcionką ozdobną: "Dr Dettweiler"; na powierzchni metalowej pokrywy (wieka), będącej częścią mechanizmu otwierania naczynia: "GEHEIMRAT/DR DETTWEILER'S/TASCHENFLASCHE/FÜR HUSTENDE"; Na powierzchni korpusu współczesna naklejka (antykwariatu, z którego zakupiono opisywany przedmiot): "4/14/41 // 350-".