Dodano obiekt do kolekcji Dodano obiekt do kolekcji
Wróć Wróć

Słój kamionkowy z monogramem

autorstwo nieznane

między 1724 a 1763

Prezentowany słój to kamionkowe naczynie o szerokim, mocno wywiniętym na zewnątrz wylewie, z szyjką podkreśloną od dołu dwoma dookolnymi liniami rytymi. Charakterystyczny jest korpus – w przekroju czworoboczny, przechodzący w okrągłe dno. Ścianki pokryte są szkliwem solnym.

Na jednym z boków znajduje się wyryty w czerepie monogram królewski Sasów. Ma on formę splecionych liter „AR” umieszczonych pod koroną. Jest identyczny z tym umieszczanym np. na słupach poczty saskiej w czasach tego monarchy. Pod monogramem znajduje się ryta linia dookolna, a poniżej, w odstępie ok. 2 cm, kolejna. Niewykluczone, że stanowią one oznaczenie pojemności.

Wszystko wskazuje na to, że znaleziony na terenie Pałacu Saskiego zabytek służył do przechowywania medykamentów, prawdopodobnie suchych. Przemawia za tym jego kształt, a zwłaszcza szeroki wylew, który ułatwiał pobieranie i odmierzanie odpowiedniej ilości sypkiej zawartości. Równie ważny był materiał, z którego powstał słój – kamionka jest twarda, nieprzesiąkliwa i odporna na działanie kwasów oraz uszkodzeń mechanicznych.

Opisywane naczynie jest średniej wielkości i z racji oryginalnego wyglądu oraz dużego, czytelnego monogramu zapewne oprócz funkcji praktycznej pełniło również funkcję ozdobną. W okresie nowożytnym zmienił się wystrój i wielkość aptek. Przestały one już być jednoizbowe – oprócz pierwszej (głównej) izby znajdowały się w nich także inne pomieszczenia, między innymi laboratorium. W pierwszym pokoju przyjmowano interesantów, przechowywano i wydawano gotowe środki lecznicze i rozmaite towary, które niegdyś w aptekach sprzedawano (np. przyprawy, wosk, papier, wino). Izby te musiały być zatem odpowiednio wyposażone, np. w okazałe pojemniki, które eksponowano, ustawiając na półkach za stołem ekspedycyjnym, w zasięgu wzroku klientów. Na naczyniach aptecznych umieszczano godła lub herby znanych rodów, np. korzystających z danej apteki, co podnosiło też prestiż aptekarza, który mógł w ten sposób poszczycić się zamożną klientelą.

Autorka opisu: Ewelina Więcek-Bonowska

  • Tytuł: Słój kamionkowy z monogramem
  • Autor: autorstwo nieznane
  • Czas powstania: między 1724 a 1763
  • Miejsce powstania: Waldenburg
  • Technika: Toczenie na kole, szkliwienie, wypalanie
  • Materiał: nieorganiczny, glina, glina wysokokrzemowa
  • Wymiary: dzieło: śr. 8,3 cm (wylewu); 8,7 cm (dna); całość: wys. 21 cm, głęb. 10,3 cm
  • Sygnatury: niesygnowany
  • Typ obiektu: ceramika, ceramika naczyniowa
  • Numer inwentarza: MHW 2874/AW
  • Nazwa i nr stanowiska archeologicznego: Warszawa, Pałac Saski - MW/ST/297
  • Podział przestrzenny: strefa B, obszar BM, pomieszczenie BM6A, poziom V

Zespół Muzeum sukcesywnie opracowuje zbiory i stopniowo uzupełnia informacje o obiektach. Jeżeli jednak posiadasz dodatkową wiedzę na temat tego obiektu, prosimy, skontaktuj się z nami, pisząc na adres e-mailowy kolekcje@muzeumwarszawy.pl.

Bibliografia

  • Więcek E., Stoneware Jars from the 18th century from the Saxon Palace in Warsaw, 'Archaeologia Polona', vol 59:2021, s. 95-108

Zespół Muzeum sukcesywnie opracowuje zbiory i stopniowo uzupełnia informacje o obiektach. Jeżeli jednak posiadasz dodatkową wiedzę na temat tego obiektu, prosimy, skontaktuj się z nami, pisząc na adres e-mailowy kolekcje@muzeumwarszawy.pl.