Dodano obiekt do kolekcji Dodano obiekt do kolekcji
Wróć Wróć

Znaczek pocztowy Poczty Polowej Armii Krajowej z okresu Powstania Warszawskiego

Marian Sigmund ps. Nałęcz

przełom sierpnia i września 1944

Znaczek zaprojektowany przez ppor. Mariana Sigmunda „Nałęcza” (1902–1993) przedstawia dwu powstańców znajdujących się przy ścianie budynku i barykadzie. Jeden trzyma w ręku granat trzonkowy, drugi w postawie klęczącej butelkę z benzyną. Obaj czekają, aby rzucić nimi w nadjeżdżający czołg niemiecki. Ta dynamiczna scena rozgrywa się na tle ruin Starego Miasta. Z prawej strony projektowanego znaczka w górnej części znajduje się Kolumna Zygmunta III Wazy i zarysy katedry św. Jana. U góry znalazł się napis: „AK/POCZTA/POLOWA”, a na dole w ramce: „WARSZAWA 1 VIII 1944”.

W drugiej połowie sierpnia 1944 roku, podczas powstania warszawskiego, ppor. Marianowi Sigmundowi „Nałęczowi” (1902–1993) małoletni harcerz Szarych Szeregów przyniósł niecodzienną wiadomość, że Wydział Propagandy Biura Informacji Komendy Głównej Armii Krajowej postanowił przeprowadzić konkurs na znaczek Poczty Polowej. Trwał ostrzał na linii ulic Górskiego i Wareckiej. Zdziwiony Sigmund na kartce papieru pod wpływem chwili uwiecznił scenę z walk powstańczych. Projekt Sigmunda trafił pod obrady jury pod przewodnictwem Mieczysława Jurgielewicza „Narbutta”, które przyznało dwie równorzędne pierwsze nagrody – Marianowi Sigmundowi i Stanisławowi Tomaszewskiemu „Miedzy”, a następnie trafił do druku. Prawdopodobny nakład to 4500 sztuk.

Prezentowany przykład to znaczek koloru ciemnoróżowego, wydrukowany w drukarni nr 3 Wojskowych Zakładów Wydawniczych przy ulicy Chmielnej 18. Proces ząbkowania i widocznego marginesu wykonano w drukarni „Lech” Aleksandra Niedolistka przy ulicy Koszykowej 33. Ze względu na ograniczenie terytorium funkcjonowania Poczty Polowej i liczne bombardowania północnego Śródmieścia nie zdecydowano się na wprowadzanie tego znaczka do obiegu. Na odwrocie znajduje się stempelek potwierdzający autentyczność obiektu filatelistycznego z napisem „M. Perzyński”, wskazujący, że znaczek należał do Macieja Perzyńskiego (1907–1977), międzynarodowego eksperta tej dziedziny. Znaczki ppor. Mariana Sigmunda „Nałęcza” stały się formą gratyfikacji za służbę w Poczcie Polowej i zostały rozdane w Oddziale Pocztowym przy ulicy Wilczej 41. Do dziś są cennym eksponatem z powstania warszawskiego.

Autor opisu: Julian Borkowski

Zespół Muzeum sukcesywnie opracowuje zbiory i stopniowo uzupełnia informacje o obiektach. Jeżeli jednak posiadasz dodatkową wiedzę na temat tego obiektu, prosimy, skontaktuj się z nami, pisząc na adres e-mailowy kolekcje@muzeumwarszawy.pl.

Bibliografia

Zespół Muzeum sukcesywnie opracowuje zbiory i stopniowo uzupełnia informacje o obiektach. Jeżeli jednak posiadasz dodatkową wiedzę na temat tego obiektu, prosimy, skontaktuj się z nami, pisząc na adres e-mailowy kolekcje@muzeumwarszawy.pl.