Miasto od A do Z

Edward Tadeusz Manitius (1902–1975) – przemysłowiec, projektant, właściciel Wytwórni Zabawek i Wyrobów Zdobniczych w Warszawie. 

Urodził się, wychował, niemal całe życie mieszkał i pracował w rodzinnej kamienicy przy ulicy Kępnej 15 na warszawskiej Pradze. 

W 1926 roku, jeszcze jako student ekonomii Wyższej Szkoły Handlowej, założył własną firmę, która produkowała projektowane przez niego przedmioty z drewna: zabawki, galanterię, reklamy oraz elementy wyposażenia sklepów. Największym uznaniem odbiorców cieszyły się kolorowe figurki zwierząt, będące jednocześnie zabawkami, opakowaniami na słodycze i ozdobnymi drobiazgami. Zamawiały je w wytwórni na Kępnej znane marki, takie jak Wedel, Fuchs, Goplana, Piasecki. 

Projekty Edwarda Manitiusa wyróżniały się na tle branży zabawkarskiej pomysłowością, formą i jakością wykonania. Zaprezentowano je między innymi w pawilonie polskim na wystawie światowej w 1939 roku w Nowym Jorku. 

Wytwórnia przetrwała okupację dzięki produkcji drewnianych chodaków. Po zakończeniu wojny, w nowych realiach polityczno-gospodarczych, jej specjalnością stały się zabawki pedagogiczne. W 1950 roku została przejęta pod zarząd państwowy i odebrana właścicielowi. Przez pięć lat Edward Manitius kierował pracownią techniczną na Wydziale Fizyki w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Warszawie. Poza pracą dydaktyczną, wraz z żoną Wandą, produkował galanterię dla Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego i Cepelii. 

Czytaj więcej

Edward Tadeusz Manitius (1902–1975) – przemysłowiec, projektant, właściciel Wytwórni Zabawek i Wyrobów Zdobniczych w Warszawie. 

Urodził się, wychował, niemal całe życie mieszkał i pracował w rodzinnej kamienicy przy ulicy Kępnej 15 na warszawskiej Pradze. 

W 1926 roku, jeszcze jako student ekonomii Wyższej Szkoły Handlowej, założył własną firmę, która produkowała projektowane przez niego przedmioty z drewna: zabawki, galanterię, reklamy oraz elementy wyposażenia sklepów. Największym uznaniem odbiorców cieszyły się kolorowe figurki zwierząt, będące jednocześnie zabawkami, opakowaniami na słodycze i ozdobnymi drobiazgami. Zamawiały je w wytwórni na Kępnej znane marki, takie jak Wedel, Fuchs, Goplana, Piasecki. 

Projekty Edwarda Manitiusa wyróżniały się na tle branży zabawkarskiej pomysłowością, formą i jakością wykonania. Zaprezentowano je między innymi w pawilonie polskim na wystawie światowej w 1939 roku w Nowym Jorku. 

Wytwórnia przetrwała okupację dzięki produkcji drewnianych chodaków. Po zakończeniu wojny, w nowych realiach polityczno-gospodarczych, jej specjalnością stały się zabawki pedagogiczne. W 1950 roku została przejęta pod zarząd państwowy i odebrana właścicielowi. Przez pięć lat Edward Manitius kierował pracownią techniczną na Wydziale Fizyki w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Warszawie. Poza pracą dydaktyczną, wraz z żoną Wandą, produkował galanterię dla Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego i Cepelii. 

Zaangażował się również w działalność organizacji rzemieślniczych. Szkolił młodych rzemieślników, przewodniczył komisji oceny zabawek, organizował wystawy, udzielał fachowych konsultacji. Posiadał cztery tytuły mistrzowskie: stolarski, zabawkarski, wyrobu galanterii z drewna i galanterii wszystkich specjalności. 

W ostatnim okresie życia Edward Manitius zabawki oraz pomoce dydaktyczne dla szkół i przedszkoli wytwarzał z plastiku. Z tego czasu pochodzą znajdujące się w kolekcji Muzeum Warszawy grzechotki, bierki czy składanka figurowa.

Przemysłowiec i projektant zabawek pochodził z zasłużonej warszawskiej rodziny ewangelickiej. Jego dziadek, pastor Gustaw Manitius, był na przełomie XIX i XX wieku superintendentem generalnym Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Królestwie Polskim. Ojciec, inżynier chemik Ludwik Manitius, kierował emalierniami w praskich fabrykach Wulkan i Labor. 

Edward Manitius życie prywatne i zawodowe związał z Warszawą, ale kochał także Tatry. Wiele czasu spędzał w Zakopanem, aktywnie działał na rzecz promowania regionu i turystyki górskiej.

Tekst: Jolanta Wiśniewska
 

Czytaj mniej