6 lipca 2022 | Agnieszka Dąbrowska

Grażyna Hase. Zawsze w modzie. O kolekcji i wystawie w Muzeum Warszawy

Grażyna Hase. Zawsze w modzie. O kolekcji i wystawie w Muzeum Warszawy

Grupa ubiorów i projektów dokumentujących działalność Grażyny Hase należy do najciekawszych zespołów muzealiów w kolekcji ubiorów i akcesoriów Muzeum Warszawy. 

To blisko 100 ubiorów i ponad 250 rysunków oraz notatek, które ilustrują proces twórczy projektantki. Zbiór stał się bazą wystawy w Muzeum Warszawy – Grażyna Hase. Zawsze w modzie [27 kwietnia – 11 września 2022]. Grażyna Hase (ur. 12 stycznia 1939 roku w Warszawie) to modelka, projektantka mody, właścicielka galerii sztuki. Należy do grona czołowych twórców polskiej mody, a jej projekty zaliczane są do kanonu polskiego wzornictwa XX wieku. 
 

Ubiory i akcesoria stroju
W kolekcji Muzeum Warszawy zgromadzone są ubiory i akcesoria dokumentujące wszystkie etapy pracy projektantki: okres jej współpracy z Zakładami Przemysłu Odzieżowego Cora, Cepelią, Stołecznym Przedsiębiorstwem Handlu Wewnętrznego w latach 70. XX wieku, a także ubiory i projekty ilustrujące działalność założonej w 1980 roku Galerii Grażyny Hase, gdy projektantka łączyła tworzenie mody z organizacją wystaw sztuki współczesnej. To przykłady konfekcji wykonanej według projektu Grażyny Hase i ubiory unikatowe, które zachwycają oryginalnością pomysłu, starannym doborem tkanin i dodatków oraz precyzją wykonania. Spodnie dzwony, płaszcze, suknie inspirowane folklorem i serialem Dynastia dowodzą kunsztu projektantki, jej kreatywności i poczucia humoru.
 

Projekty ubiorów
Wśród wykonanych ołówkiem, flamastrami czy gwaszem projektów są zespoły rysunków i notatek, które dotyczą m.in. słynnej debiutanckiej kolekcji Kozak Look, kolekcji „militarnej”, uniformów dla Polskich Linii Lotniczych LOT czy kostiumów do popularnego filmu Motylem jestem, czyli romans czterdziestolatka (reż. Jerzy Gruza, 1976). Obok efektownych rysunków projektantki widać plątaninę notatek nanoszonych w procesie produkcji przez kolejnych wykonawców ubrań. Zazwyczaj do projektów są też dopięte próbki tkanin.
 

Prywatna garderoba projektantki
Ciekawym uzupełnieniem kolekcji są ubiory pochodzące z prywatnej garderoby Grażyny Hase. Dokumentują one osobiste upodobania projektantki, kojarzone są z konkretnymi wydarzeniami i osobami, np. ubrania matki, płaszcz ślubny Grażyny Hase – prezent dla niej od Jadwigi Grabowskiej, sukienka z sesji fotograficznej do rubryki Barbary Hoff w „Przekroju”, ubrania i obuwie wykonane w warszawskich firmach i pracowniach albo kupione na „ciuchach”. 

Kolekcja i wystawa
Zbiór Muzeum Warszawy, ilustrując oryginalność stylu Hase, jednocześnie obrazuje przemiany mody w drugiej połowie XX wieku, a także zachodzące wówczas istotne zmiany obyczajów i stylu życia. Stanowi bazę do badań nad specyfiką polskiego rynku mody okresu PRL i transformacji ustrojowej, działalnością warszawskich instytucji związanych z tą branżą, a także kształtowaniem się statusu projektanta mody.
 

Wystawa Grażyna Hase. Zawsze w modzie zorganizowana w Muzeum Warszawy to szeroka prezentacja dorobku artystycznego Grażyny Hase. Ubiory, projekty, fotografie i prasa ilustrują jej działalność jako modelki, projektantki, a także twórczyni marki i mentorki, wspierającej adeptów projektowania mody i pasjonatów kostiumologii. Podstawą ekspozycji jest zbiór Muzeum Warszawy, który został uzupełniony materiałami użyczonymi przez Grażynę Hase. Z wystawą łączą się publikacja książkowa oraz wiele wydarzeń towarzyszących.

Tekst: Agnieszka Dąbrowska

Zdjęcia: Mateusz Grzelak
Stylizacja: Kasia Mioduska
Makijaż: Aga Wilk / Van Dorsen
Włosy: Adrian Własiuk / Van Dorsen
Asystenci fotografa: Szymon Fit, Adam Rutowski
Produkcja: Vladyslav Mykhnyuk
Asystentka produkcji: Kasia Krychowska
Modelki: Inez Waszkiewicz, Karo Laczkowska / Model Plus
Opieka konserwatorska i specjalne podziękowania: Beata Galperyn-Kołodziejska / Muzeum Warszawy
Koordynacja: Julia Borowska, Matylda Dobrowolska / Muzeum Warszawy

Bibliografia
Aleksandra Boćkowska, To nie są moje wielbłądy. O modzie PRL, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2015.
Agnieszka Dąbrowska, O modzie w Warszawie. Projektantka Grażyna Hase, w: „Almanach Warszawy”, tom 10, 2018, s. 421–439.
Grażyna Hase. Zawsze w modzie, red. A. Dąbrowska, Muzeum Warszawy, Warszawa 2022.
Joanna Kowalska, Małgorzata Możdżyńska-Nawotka, Modna i już! Moda w PRL, [katalog wystawy w Muzeum Narodowym w Krakowie grudzień 2015 – kwiecień 2016 i Muzeum Narodowym we Wrocławiu maj–sierpień 2016], Muzeum Narodowe w Krakowie, Muzeum Narodowe we Wrocławiu, Kraków 2015.
Anna Pelka, Teksas-land. Moda młodzieżowa w PRL, Trio, Warszawa 2007. 
Anna Pelka, Z [politycznym] fasonem. Moda młodzieżowa w PRL i NRD, słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2013.