Rydwan - fragment fryzu z Teatru Wielkiego przedstawiający mieszkańców Teb zmierzających przed ołtarze

Gipsowa płaskorzeźba pochodząca z fasady Teatru Wielkiego przedstawia ujęte z profilu dwa konie zaprzężone do starożytnego dwukołowego rydwanu nazywanego bigą (ten fragment fryzu znajduje się w zbiorach Muzeum Warszawy pod numerem MHW 15691). Klasycystyczny styl, funkcja budynku, a także ówczesna sytuacja Warszawy, znajdującej się pod zaborem rosyjskim, wpłynęły na wybór tematyki dekoracji. Fryz wykonał pochodzący z Czech rzeźbiarz – Paweł Maliński (1790–1853) na podstawie prologu tragedii Sofoklesa Król Edyp. Kompozycja obejmowała ponad 90 postaci – mieszkańców Teb zbierających się u ołtarzy, by błagać bogów o ocalenie miasta, na które spadła zaraza. Powstała w przededniu wybuchu powstania listopadowego, gdy miasto podlegało coraz większemu uciskowi Imperium Romanowów.
Fryz pierwotnie znajdował się nad trzema arkadami wejścia głównego do teatru. W 1890 roku przeniesiono go na portyk podjazdowy i podzielono na trzy części. W czasie II wojny światowej płaskorzeźba uległa uszkodzeniu, a pod koniec lat 50. XX wieku została zrekonstruowana w kamieniu.
Autorka opisu: Ewa Perlińska-Kobierzyńska