Pawilon handlowy Cepelii, elewacja od ulicy Nowogrodzkiej

Ten wykonany tuszem, miejscami akcentowany fioletowym flamastrem rysunek perspektywiczny autorstwa Zygmunta Stępińskiego przedstawia pawilon Cepelii w pierwotnej czystej formie. Ów handlowy budynek, wybudowany w 1966 roku w centrum Warszawy u zbiegu ulic Nowogrodzkiej i Marszałkowskiej, hołdował niemal wszystkim ideom modernistycznej architektury. Zastosowane w nim rozwiązania, obecnie prawie całkowicie niewidoczne i stłumione, zawierają w sobie cechy takie jak funkcjonalizm, przestrzenność i klarowność. Co charakterystyczne dla twórców modernizmu powojennego (lub socmodernizmu) projekt pawilonu został opracowany pod kątem jego funkcji społecznej. Budynek miał dopełniać otaczającą go przestrzeń publiczną. Przeszklone fasady z wyeksponowanymi, starannie zaprezentowanymi towarami przyciągały uwagę przechodniów, tak samo jak widoczne na rysunku szklane gabloty wystawowe w formie prostych, przestrzennych modułów, animujące przestrzeń tuż przed budynkiem. Cepelia pozostawała rozświetlona nocą, co składało się na obraz nowoczesnego miasta, aktywnego o każdej porze.

Konkurs na projekt Ściany Wschodniej ostatecznie rozstrzygnięto w 1959 roku. Niedługo później Pracownia Urbanistyczna Śródmieście opracowała wytyczne dla przeciwległego narożnika skrzyżowania Alej Jerozolimskich. Ustalono linię zabudowy budynku, który miał zasłonić wschodnią elewację Hotelu Polonia. Przed nim pozostawiono miejsce na wolnostojący pawilon handlowy. Początkowo planowano tu usytuowanie sklepu Gallux z galanterią luksusową. Ostatecznie władze miasta przekazały teren pod budowę pawilonu Spółdzielni Cepelia. Stępiński wykonał projekt we współpracy z architektem Andrzejem Milewskim i konstruktorem Aleksandrem Hawemanem. Dwukondygnacyjny budynek został wyróżniony w ciągu ulicy poprzez podniesienie względem poziomu chodnika. Dzięki zastosowaniu konstrukcji 12 stalowych słupów udało się osiągnąć efekt lekkości i przestronności wnętrz. Wejście do sklepu było możliwe z dwóch stron: od ulicy Marszałkowskiej i od ulicy Nowogrodzkiej. Ściany osłonowe wykonano z polerowanej aluminiowej blachy falistej, co Stępiński zaznaczył na rysunku za pomocą pionowych kresek.

Autorki opisu: Ewa Perlińska-Kobierzyńska, Blanka Melania Ciężka

Neony Cepelii

Do transparentnej architektury pawilonu nawiązywały umieszczone na budynku neony, również autorstwa Zygmunta Stępińskiego. Neony stanowiły immanentną część koncepcji budynku. Rozświetlając go nocą dodatkowo podkreślały lekkość architektury. Neony obejmowały napisy „Cepelia”, wykonane odręcznym pismem, świecące nocą na biało oraz znak firmowy w postaci charakterystycznego kogutka, który świecił na żółto. Warto dodać, że neony stanowiły część większej koncepcji estetycznej - „neonizacji” ulicy Marszałkowskiej, przygotowanej w 1960 roku. Zygmunt Stępiński był jej współautorem, razem z Eleonorą Sekrecką.