Object added to collection Object added to collection
Back Back

Fliza - fragment

autorstwo nieznane

XVII w.

Prezentowany obiekt to fajansowa fliza (płytka ścienna) zdobiona podszkliwnie fioletem manganowym. Zdobienie ma postać tzw. sceny żołnierskiej i przedstawia konnego dzierżącego wyciągniętą kopię. Zachowały się dwa przeciwstawne rogi flizy, ozdobione tzw. główkami pająka. Motyw pająka był w oryginale małym czterolistnym kwiatkiem z dwiema spiralami. Nazywano go też małą pszczółką (niderl. bijtje), a później głową pająka (niderl. spinnekop) oraz małym pająkiem (niderl. spinnetje).

Flizy produkowano w Holandii w kilku ośrodkach miejskich. Największe spośród nich znajdowały się w Rotterdamie i Amsterdamie oraz w kilku miastach fryzyjskich: Utrechtcie, Harlingen i Makkum. Na teren Rzeczypospolitej flizy trafiały za sprawą takich ośrodków handlowych, jak Gdańsk i Elbląg, gdzie tysiące holenderskich statków zawijało do portu po polskie zboże oraz wiele innych produktów. Statki nie przypływały puste. Holendrzy zaopatrywali Polskę w produkty zamorskie, jak choćby przyprawy, a jako balast świetnie sprawdzały się dachówki, cegły czy właśnie fajansowe płytki zwane flizami.

Fajansowe płytki ścienne miały pierwotnie za zadanie ułatwiać utrzymanie porządku. W XVII wieku umieszczano je w holenderskich domach wszędzie tam, gdzie ściany były najbardziej narażone na pobrudzenie, na przykład w partiach przypodłogowych. Wiele obrazów, w tym Mleczarka Johannesa Vermeera z ok. 1660 roku, przedstawia rząd flizów umieszczonych przy posadzce. Stopniowo ich popularność rosła i zaczęto pokrywać nimi coraz większe powierzchnie ścian przedsionków, kuchni, a nawet piwnic. Z czasem dekorowano nimi również elewacje domów i kamienic. W Polsce i innych krajach siedemnasto- i osiemnastowiecznej Europy służyły one do dekoracji i uświetnienia reprezentacyjnych wnętrz.

Autorka opisu: Ewelina Więcek-Bonowska

  • Title: Fliza - fragment
  • Artist: autorstwo nieznane
  • Date: XVII w.
  • Origin: Holandia
  • Technique: w formie
  • Material: nieorganiczny, glina, glina kaolinowa
  • Dimensions: wys. 12 cm, szer. 13 cm, gł. 1,1 cm
  • Signatures:
  • Object type: ceramika budowlana, ceramika
  • Inventory number: MHW 261/AW/D

The Museum team continuously develops the collection and updates the information about the objects. If you have additional knowledge about this object, please contact us by writing to the following e-mail address: kolekcje@muzeumwarszawy.pl.

References

The Museum team continuously develops the collection and updates the information about the objects. If you have additional knowledge about this object, please contact us by writing to the following e-mail address: kolekcje@muzeumwarszawy.pl.