change viewing mode: 1 2

nowożytne naczynia apteczne

butelka apteczna

Tajniki nowożytnych aptek

Naczynia apteczne służyły kiedyś nie tylko jako pojemniki na gotowe leki. Pozwalały na przechowywanie i transport surowców, z których aptekarze sporządzali pastylki czy maści. Zależnie od funkcji miały różny kształt i formę – pacjenci potrzebowali niewielkich szklanych fiolek czy słoiczków na używane na co dzień medykamenty, zaś aptekarze wykorzystywali też solidne gliniane naczynia gotowe pomieścić większość ilość leczniczych składników. 

Prezentowane naczynia apteczne pochodzą z wykopalisk, które przeprowadzono na terenie dawnego Pałacu Saskiego w 2006 i 2008 roku. Najstarsze z nich pochodzą z XVII wieku, najmłodsze zaś z XX wieku.

 

Butelka apteczna

Tego typu szklanych buteleczek używano w XVIII w. jako opakowań na leki.

Butelka apteczna

Butelka apteczna

Z kolei w XIX w. kształt butelki był bardziej regularny. 

Butelka apteczna

Butelka apteczna

Szkło oranżowe zyskało popularność pod koniec lat 30. XIX w. Dzięki jego właściwościom przechowywana substancja była chroniona przed zgubnym działaniem promieni słonecznych.

Butelka apteczna

Butelka apteczna

Kolor kobaltowy również chronił zawartość przed szkodliwym działaniem światła słonecznego, 2. poł. XIX w.

Butelka apteczna

Butelka apteczna

Ten egzemplarz wykonano na zamówienie apteki D.T. Heinricha, która pod koniec XIX wieku i na początku XX w. mieściła się przy Placu Teatralnym w Warszawie. Wiemy to dzięki wytłoczonemu na niej napisowi.

Słoik apteczny

Słoik apteczny

Osiemnastowieczne naczynia apteczne robiono z tzw. szkła leśnego, które wykonywano tradycyjnymi metodami. Formowano je ręcznie, a materiał był znacznie gorzej oczyszczony niż w przypadku współczesnego szkła. Dlatego też naczynia miały charakterystyczne zielonkawe zabarwienie. Prezentowany pojemnik jest malutki, choć kształtem przypomina zwykły słój.

Słoik apteczny

Słoik apteczny

Niewielkich rozmiarów słoiczki służyły często do przechowywania maści lub półproduktów sypkich.

Ampułka szklana

Ampułka szklana

Ta ampułka o małych rozmiarach, służyła do przechowywania odmierzonej, niewielkiej ilości leku do wykorzystania jednorazowego.

Butelka szklana

Likier benedyktyński uważany był za uniwersalny lek na wiele dolegliwości. Jego recepturę stworzył mnich Dom Bernardo Vincelli w 1510 roku we Francji, a skład ziół do dziś jest pilnie strzeżony.

Butelka kamionkowa z uchem

Od XVIII wieku w Polsce panowała moda na zażywanie leczniczych wód z rozmaitych źródeł znajdujących się w Europie. Woda sodowa była lżejszą wersją wody zdrowotnej z Selters, opakowanie – butlę –wyprodukowano między 1836 a 1866 r. 

Butelka kamionkowa z uchem

Butelka kamionkowa z uchem

To opakowanie na wodę selterską ma oznaczenie w postaci litery M, co wskazuje, że wyprodukowane zostało w niemieckim mieście Mogendorf między 1836 a 1866 r.

butelka kamionkowa z uchem

Butelka kamionkowa z uchem

To opakowanie na wodę selterską ma oznaczenie w postaci litery HS, co wskazuje, że wyprodukowane zostało w niemieckim mieście Hilscheid między 1783 a 1800 r.

Słój kamionkowy z monogramem

Słój kamionkowy z monogramem

Słój kamionkowy z monogramem saskim pełnił funkcję ozdobnego pojemnika aptecznego na substancje sypkie, takie jak sproszkowane goździki. Został wyprodukowany na zlecenie królów saskich między 1724 a 1763 r., stanowił wyposażenie apteki saskiej znajdującej się w Pałacu Saskim.

Słój kamionkowy z monogramem

Słój kamionkowy z monogramem

Słój kamionkowy z monogramem saskim pełnił funkcję ozdobnego pojemnika aptecznego na substancje sypkie, takie jak sproszkowane goździki. Został wyprodukowany na zlecenie królów saskich między 1724 a 1763 r., stanowił wyposażenie apteki saskiej znajdującej się w Pałacu Saskim. 

Słoik apteczny z fajansu

Fajansowe naczynia apteczne tego typu służyły najczęściej do przechowywania maści, XVIII w.

Nov. 16, 2023 | Ewelina Więcek-Bonowska